Verbeter je argumentatie; vermijd drogredenen!

Type drogreden:
Cirkelredenering / Petitio principii / Begging the question

Toelichting:
Er vindt alleen herhaling plaats, zonder nieuwe informatie en dus zonder een argument toe te voegen. Het argument is gelijk aan het standpunt.

Type drogreden:
Argument van de meerderheid / Populistische drogreden / Argumentum ad populum / Consensus gentium

Toelichting:
Hier wordt aangegeven dat veel anderen jouw standpunt zouden onderschrijven. Maar is dat wel zo? Vaak is daarvoor geen bewijs.

Type drogreden:
Ontduiken of verschuiven van de bewijslast

Toelichting:
Iemand beweert iets, maar geeft geen onderbouwing. In plaats daarvan vraagt hij de andere partij om een tegenargument.

Type drogreden:
Reductie tot het ergste / Argumentum ad horrendum / Afleidingsmanoeuvre / Red herring (Rode haring)

Toelichting:
De spreker verschuift de aandacht naar iets anders en/of iets ergers. Dat andere punt staat los van het eerste punt; het leidt af en lost niets op. Het is gewoon niet relevant.

Type drogreden:
Hierna, daarom hierdoor / Post hoc ergo propter hoc

Toelichting:
Als er na het één iets anders gebeurt, wordt er ten onrechte een link tussen die twee gebeurtenissen gelegd (ook wel: een causaal verband). Maar dat verband is er wellicht helemaal niet: het kunnen ook twee situaties zijn die niets met elkaar te maken hebben, maar elkaar toevallig opvolgen. Dat iets ná iets anders gebeurt, betekent dus niet automatisch dat er een verband is.

Een variant hierop is de situatie waarbij twee gebeurtenissen (in plaats van opeenvolgend) gelijktijdig plaatsvinden en waarbij men een verband suggereert dat er niet is: Cum hoc ergo propter hoc (met dit, dus vanwege dit).

Type drogreden:
Persoonlijke aanval / Argumentum ad hominem

Toelichting:
Er wordt niet op de bal (het feit of standpunt) gespeeld, maar op de persoon: de persoon wordt in diskrediet gebracht.

Type drogreden:
Vals dilemma / Zwart-witdenken / Principe van de uitgesloten derde / false binary / false dichotomy

Toelichting:
Er wordt gesuggereerd dat er slechts twee opties zijn, terwijl er meer zijn. In dit voorbeeld bijvoorbeeld: doorgaan op een andere manier.

Type drogreden:
Valse autoriteit / Onjuist beroep op autoriteit / Argumentum ad verecundiam

Toelichting:
Er wordt iemand ten onrechte als deskundige opgevoerd. De persoon heeft die deskundigheid niet of het betreft een irrelevante deskundigheid.
En ook: voorbeelden waarbij de spreker zichzelf (ten onrechte) als een autoriteit neerzet zijn ‘Geloof me nou maar’, ‘Neem dat nou maar van mij aan’ en ‘Ik weet waarover ik praat’.

Type drogreden:
Stroman / Stropop / Vogelverschrikker

Toelichting:
Er wordt iemand een standpunt toegedicht op basis van een (karikaturale) variant, de stroman.

Type drogreden:
Divisiedrogreden

Toelichting:
Ten onrechte wordt aangenomen dat het geheel ook geldt voor de onderdelen ervan.

Type drogreden:
Compositiedrogreden

Toelichting:
Ten onrechte wordt aangenomen dat wat voor de onderdelen geldt, ook voor het geheel geldt.

Type drogreden:
Valse toeschrijving / Quote mining

Toelichting:
Citaten uit hun verband rukken, waardoor de betekenis anders lijkt of wordt, omdat de context ontbreekt.

Type drogreden:
Hellend vlak / Slippery slope

Toelichting:
Er wordt hier gesuggereerd dat een klein, eenmalig iets, een groot onvermijdelijk (herhaald) negatief gevolg zal hebben. Maar waar is het bewijs van dit verband?

Type drogreden:
Dreigement / Argument van de stok / Argumentum ad baculum

Toelichting:
Dreiging, dwang en angst in plaats van logica.

Type drogreden:
Wie zwijgt stemt toe

Toelichting:
Alsof er geen andere redenen kunnen zijn om te zwijgen…

Type drogreden:
Verzonken kosten / Sunk cost

Toelichting:
Met deze valse argumentatie heeft men de neiging om door te gaan met een onderneming, taak of baan bijvoorbeeld, zelfs als de huidige kosten hoger zijn dan de voordelen c.q. zelfs als er een beter alternatief voorhanden is.

Type drogreden:
Overdrijven / Weglaten van voor- of nadelen

Toelichting:
De vervuiling vindt plaats bij het bouwen van accu’s en eventueel bij het opwekken van elektriciteit. En bandgeruis en trillingen kunnen geluidsoverlast veroorzaken.

Type drogreden:
Overdrijven / Verdraaien / Vertekenen van iemands standpunt

Toelichting:
Hiermee legt de spreker de ander woorden in de mond, vaak ook nog uit zijn verband gerukt.

Type drogreden:
Onjuiste conclusie aan kenmerk of eigenschap toedichten

Toelichting:
De bril die iemand draagt is een kenmerk/eigenschap en het zegt vast iets over de staat van de ogen van de brildrager, maar het zegt niets over de kwaliteit en kunde van die persoon bij de uitoefening van zijn of haar beroep.

Type drogreden:
Bespelen van het publiek

Toelichting:
In plaats van feitelijke argumenten, benoem je emoties om mensen mee te krijgen.

Type drogreden:
Verkeerde vergelijking / Manke vergelijking

Toelichting:
Er wordt ten onrechte gedaan alsof twee heel verschillende zaken goed met elkaar te vergelijken zouden zijn.

Type drogreden:
Bewijs van afwezigheid / Bewijs van onwetendheid / Argumentum ad ignorantiam

Toelichting:
Iemand stelt dat iets onwaar is, omdat er geen bewijs is van het tegendeel (dat het waar is). Maar het gebrek aan bewijs van het tegendeel, bewijst de stelling zelf niet.

Het omgekeerde kan ook: Het is waar, omdat er geen bewijs is van het tegendeel (dat het onwaar is).

Uitzondering: Iemand is onschuldig totdat het tegendeel is bewezen.

Type drogreden:
Bewijs van het ongerijmde / Reductio ad absurdum

Toelichting:
De spreker haalt het tegenovergestelde erbij en toont aan dat dat onmogelijk is. Dus moet zijn stelling wel waar zijn.

Type drogreden:
Non Sequitur (het volgt er niet uit)

Toelichting:
Het verband tussen de stelling en de conclusie ontbreekt; de conclusie volgt niet logisch uit het voorgaande.

Type drogreden:
Jij-ook / Tu quoque / Jij-bak

Toelichting:
De spreker gaat niet in op het tegenargument en zegt niets (meer) over zijn eigen standpunt, maar kaatst de bal terug door het over de ander en dus over iets anders te hebben.

Type drogreden:
Beroep op traditie / Argumentum ad antiquitatem (Beroep op ouderdom)

Toelichting:
Het argument dat het altijd al zo was, snijdt geen hout. Immers, je kunt het net zo goed inzetten voor het tegendeel en overwegen het juist daarom nu misschien eens anders te gaan doen.